«Φως είναι ο Θεός...» Η ανάγκη μιας πνευματικής επαναστάσεως.

«καί τό φῶς ἐν τῇ σκοτίᾳ φαίνει, 

καί ἡ σκοτία αὐτό οὐ κατέλαβεν..» (Ιω. 1,5)

Ο χρόνος γύρω μας πιεστικός, και λιγοστός. Δεν ειναι για ξόδεμα, για χάσιμο. Η εποχή δύσκολη, και κυρίως σιωπηλή. Οι πολλοί σιωπούν. Λίγοι ομιλούν, ακόμα λιγότεροι «ζουν.»

Μπορεί να λεγόμαστε πιστοί χριστιανοί έχοντες έτη πολλά ή ολίγα μέσα στο πλήρωμα της ορθοδόξου εκκλησίας. Ίσως κάποιοι ειναι θεολόγοι με πτυχία και σπουδές, ψαλτάδες καλλίφωνοι, ίσως Ιερείς τελώντας έργον σπουδαίο, μα και Επίσκοποι ακόμη.

Ο Αββάς Ησαΐας ο Αναχωρητής, γράφει ότι δεν ειναι σοφία να ξέρει κανείς να συζητεί αριστοτεχνικά... Σοφία είναι να ξέρεις ποτέ πρέπει να μιλήσεις και τι πρέπει να πεις.

Και είναι ώρα να μιλήσουμε.

Ένα είναι το θεμέλιο που οφείλουμε να διαφυλάξουμε, να υπερασπιστούμε. 

Το θεμέλιο της Ορθοδοξίας μας είναι η εμπειρία της Αποκαλύψεως.

Η Πατερική Παράδοση είναι Εμπειρική, δεν είναι στοχαστική.
Ο προσευχόμενος αποκτά εμπειρία του θεού.

Η Αποκάλυψη του Θεού δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο της διανοίας του ανθρώπου. Γι’ αυτό η παιδεία, η φιλοσοφία, η μόρφωση η κοσμική, ακόμα και η οποία θέση και λειτούργημα εις την ορθόδοξη εκκλησία, από μόνα τους δεν συνιστούν προϋπόθεση της θεογνωσίας. Στην ορθοδοξία έχουμε Αγίους με εμπειρία Θεού. Και η ορθόδοξη παράδοση μας οδηγεί με ακρίβεια:

Κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, ο άνθρωπος έχει δύο ψυχικούς οφθαλμούς.

Ο πρώτος είναι η διάνοια, ο άνθρωπος μπορεί να μελετά και το Άκτιστο, να ενασχολείται, κάτω από προϋποθέσεις, με διάφορες πνευματικές «θεωρίες». Η διάνοια μας δεν αποτελεί τον κύριο οφθαλμό της ψυχής, γιατί δεν μπορεί να γνωρίσει εμπειρικά τους επουράνιους θησαυρούς.

Ο δεύτερος ψυχικός οφθαλμός μας είναι ο νους, δηλαδή η νοερά ενέργεια μέσα στην καρδιά του ανθρώπου με την οποία επιτυγχάνεται η θεία εποψία και η εμπειρική γνώση του Θεού δια των Aκτίστων θεοποιών ενεργειών του Θεού.

Χρειαζόμαστε διάκριση στην όποια γνώμη μας, άποψη ή θεωρία εκφράζουμε περί Θεού, και στην όποια στάση μας περί εκκλησιαστικών ζητημάτων. '' Τι γνώμη έχεις; '' Mε ερωτάς δια το τάδε θέμα.. μα ποιός είμαι εγω να εκφράσω γνώμη άλλην απο αυτήν που μας παρεδώθει δια της Θείας αποκαλύψεως; Πάσχομεν άραγε απο απουσία Διακρίσεως; Tι είναι η Διάκρισις;

*[Διάκρισις, στους μέν αρχαρίους είναι η ορθή επίγνωσις του εαυτού των.

Στους μεσαίους είναι η νοερά αίσθησις η οποία διακρίνει αλάνθαστα το πραγματικό αγαθό από το φυσικό αγαθό και από το αντίθετό του κακό.

Στους δε τελείους είναι η γνώσις πού έχουν από θεϊκή έλλαμψι και η οποία έχει την δύναμι να φωτίζη πλήρως με την λάμψι της και όσα σκοτεινά υπάρχουν μέσα στους άλλους.] 

*Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης

Ο Άγιος είναι σαφέστατος. Είναι η θεϊκή έλλαμψις, η αληθινή γνώση Θεού, και πηγή Διάκρισις των τελείων. Ο έχων την ανώτερα Διάκρισις δεν δύναται να δωρίζει πχ το κοράνιον αντί του Ευαγγελίου Του Χριστού, ή να αγνοεί τους ιερούς κανόνες. Οφείλουμε να αποκτήσουμε Επίγνωση της καταστάσεως μας, και Διάκριση, κατά τα ορθά πρότυπα της ορθόδοξης παράδοσης. Έχωμεν θεραπευμένη την νοερά ενέργεια του νοός; Την διαθέτουμε κυκλικώς περιστρεφομένη εν την καρδίαν μας να μας οδηγεί απλανώς; Ή ομιλούμε στοχαζώμενοι, επιζητώντας την αποδόχη της γνώμης μας, αγνοώντας την ένωση με τις Άκτιστες ενέργειες του Θεού...

Αυτό είναι μια πτώσις, είμαστε ασθενείς.

Ως ασθενείς λειτουργούν και συνλειτουργούν οι αγνοώντες και παρεκλίνωντες των ιερών κανόνων, αλλά και στόν αντίποδα οι υπερβάλλοντα ζήλων, ομιλώντας για μιάν εγωιστική ''κατοχή'' Θείας χάριτος.
 
Δεν δύναται να ενεργούν κατά αυτόν τον τρόπο όσοι βιώνουν έστω και στο ελάχιστο την θείαν αποκάλυψη. Είναι αδύνατες οι οποίες αποκλίσεις από αυτούς, ακόμη και αν βρίσκονται εις την αρχικήν κατάστασιν της παιδείας του Θεού, από τους πάσχοντες την έλλαμψιν το πρώτο στάδιο της θέωσης, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ενας από του μεγάλους θεολόγους του προηγούμενου αιώνα ο π. Ιωάννης Ρωμανίδης.

*[«Τὸ Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ». Η θεωτική ενέργεια του Θεού ενεργεί μόνον σε όσους φθάνουν Χάριτι Θεού σε κατάστασι θεώσεως. Αλλά αυτή η θεωτική ενέργεια του Θεού ενεργεί σε στάδια, δηλαδή βαθμηδόν.

Στο πρώτο στάδιο Της λέγεται και είναι απλή έλλαμψις. Οι πάσχοντες την έλλαμψιν της δόξης του Θεού είναι οι ελλαμφθέντες. Αυτή η έλλαμψις διαρκεί από ένα δευτερόλεπτο μέχρι μερικά λεπτά της ώρας.]

*Πατερική Θεολογία - Πρωτοπρ. Ιωάννου Σ. Ρωμανίδου (+)

Εκείνος που θα γευτεί την Άκτιστη ενέργεια του Θεού, που θα ενωθεί μαζί της, δεν μπορεί παρά να υπερασπιστεί Τον Θεό. Ακόμα και αν η εκκλησιαστική του αρχή πράττει το αντίθετο, παραγκωνιζοντας τους Πατέρες και τους ιερούς κανόνες των συνόδων, εισάγοντας νέα «μεταπατερική» θεολογία αποκομμένη από εμπειρίες Θείων αποκαλύψεων. Δεν μισεί τον αιρετικό, ούτε τον διάλογο, νουθετεί με αγάπη και συμπόνια, χωρίς συμμετοχή σε κοινές παρουσίες εντός ναών με ιερατικά άμφια, και αναγνώσεις προσευχών απο αλλοδόξους. 

Η αγάπη όλα τα υπομένει, αλλά δεν συμβιβάζεται με την αίρεση και την αμαρτία. 
Διότι Τιμή αγίου σημαίνει μίμηση αγίου.

[Ὁ άγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς καταδίκασε μέ τήν Θ' Οἰκουμενική Σύνοδο τίς παπικές αιρέσεις περί κτιστών ενεργειών του Θεού, και περί κτιστού Θαβωρίου Φωτός, διδάσκοντας ότι ο Θεός έχει ουσία και ενέργειες, οι οποίες είναι και οι δύο άκτιστες.

Ἡ ἄκτιστη οὐσία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀμέθεκτη, ἐνῶ οἱ ἄκτιστες ἐνέργειές Του εἶναι μεθεκτές. Παραλλήλως, τό Θαβώριον Φῶς, τό Φῶς τῆς Μεταμορφώσεως εἶναι Φῶς τῆς Θεότητος καί συνεπῶς ἄκτιστο.]

Ο άνθρωπος δια της μετοχής και ελλάμψεως του θείου Φωτός, αξιούται «βαθείας τινός αισθήσεως του Ζώντος Θεού εν τη καρδία και τω νοΐ», και δέχεται την αποκάλυψιν της Θεότητος του Κυρίου ειμών Ιησού Χριστού, κατά τον π. Σωφρόνιο του Έσσεξ.

Οι θεολόγοι λοιπόν, όταν γνωρίζουν εκ πείρας τον Θεό, αναγνωρίζουν και σέβονται τους προγενεστέρους θεόπτες, και αποδέχονται τους όρους που εκείνοι χρησιμοποίησαν.

Δίχως να τολμούν ουδεμία αλλαγή, και μη αποδεχόμενοι καμιά απόκλιση εξ αυτών, υπό οποιαδήποτε κατεύθυνση και αν προέρχεται.

Είναι άμεση ανάγκη να στραφούμε στην θεραπεία του νοός μας. Να μην βασιζόμαστε την «κρίση» μας, λόγω κοσμικής πείρας και γνώσεως, επαναπαυόμενοι στην κοσμική αποδοχή μας, ή λόγω της όποιας θέσεως κατέχουμε εκκλησιαστικά.

Ήδη ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος από την εποχή του έχει διαγνώσει και αναφέρει το πρόβλημα της ασθενείας μας.

Όταν κάνει λόγο ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος ότι οι τότε Κληρικοί είχαν εκπέσει, δεν εννοεί απλώς τα ηθικά παραπτώματα, αλλά ότι έχασαν αισθητώς την Χάρη του Θεού. Ότι έχουν μυστηριακή μεν ιεροσύνη αλλά όχι πνευματική. Και ως μή θεραπευμένοι δεν μπορούν συνεργούντος της θείας χάριτος να θεραπεύσουν και το ποίμνιό τους.

Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος ομιλεί ξεκάθαρα για θέωση, και τονίζει πως για νά γίνει κανείς Δεσπότης, έπρεπε την θεολογία να τήν κάνει βίωμα. Το βίωμα της θεολογίας είναι η νοερά προσευχή καί η θέωση.

Εννοεί ότι έχουν γίνει τώρα Επίσκοποι άνθρωποι πού δεν βιώνουν αυτές τις καταστάσεις. Και γράφει σχετικώς: «Διὰ τοῦτο ἀνάγκη εἶναι νὰ ἰατρευθῆ ἡ ἀσθένειά μας ἀπὸ τὸν Χριστόν, ὅπου ἦλθεν εἰς τὴν γῆν μόνος ἰατρὸς.»

Ας μην έχουμε αδελφοί εμπιστοσύνη στην κρίση μας, χρειάζεται να γίνουμε ερευνητές και  κυρίως μέτοχοι της γνήσιας πνευματικής γνώσεως του Θεού. Και αν ακόμη δεν καταφέρουμε από αστοχία μας, (όντας ακόμη ασθενείς) να γίνουμε μέτοχοι Θείων αποκαλύψεων, ίσως βρούμε μάρτυρες αυτών.

*[Η εμπειρία της Θεώσεως για μας είναι το θεμέλιο της θεολογίας, διότι η εμπειρία αυτή δεν είναι σκέψη, αλλά είναι μια εμπειρία που υπερβαίνει την σκέψη.

Η εμπειρία της Θεώσεως δεν είναι απλώς συναισθηματική, ψυχική, αλλά ψυχοσωματική, αφού εν Αγίω Πνεύματι σε αυτήν συμμετέχει ολόκληρος ο άνθρωπος που αποτελείται από ψυχή και σώμα, που όμως μεταμορφώνεται.

Έχουμε θέωση και της ψυχής -της λογικής, του νοός- και του σώματος ακόμα έχουμε θέωση και κάθαρση των παθών. Όταν ο άνθρωπος βλέπη τον Θεό, τότε και η λογική του και τα μάτια του και η μύτη του και το στόμα του και ολόκληρος μετέχει σε αυτή.]

*π. Ι. Ρωμανίδης - Η αξία της εμπειρίας τής Θείας αποκαλύψεως - Εμπειρική Δογματική Τόμος Α'

Ομολογώ πως είμαι ακατάλληλος να περιγράφω τέτοια θέματα και καταστάσεις. Το μόνο που δύναμαι σαν ερευνητής να μεταφέρω την εμπειρία του Μανώλη, ενός αδελφού που ζει το φως της μεταμορφώσεως, το πρώτο στάδιο της θέωσης. Εμπειρία βιούμενη εν Αγίω Όρει, κατά δωρεάν Θεού και οχι άξιου αγώνα του ιδίου, όπως συχνά μου τονίζει, προετειμαζόμενος για την αναχώρηση από τον «κόσμο»...

και την μετάβαση στόν ορθόδοξο μοναχισμό, την ζωντανή παράδοση των Αγιορειτών Πατέρων, οπού ο πλούτος και θησαυρός των Θείων αποκαλύψεων, επαναλαμβάνεται ανα τούς αιώνες εώς και σήμερα, αποτελώντας για εμάς μια εξαιρετική πηγή γνώσης τέτειων  εμπειριών.

Εδώ ειναι απαραίτητη η προσοχή, τα μέγιστα.
Ο ερευνητής δεν θα πρέπει να συγχέει την ίδια τη μαρτυρία με την ερμηνεία της από το μάρτυρα.

Διότι η ερμηνεία ποικίλλει σε αξία ανάλογα με τη μόρφωση, την επαγγελματική κατάρτιση, ή και την ειδική πείρα του μάρτυρα, κι αυτό μπορεί να επηρεάσει κάπως και την περιγραφή.

Το γεγονός όμως παραμένει γεγονός, ανεξαρτήτως του μάρτυρα.

Και οι σύγχρονοι μάρτυρες ομολογούν:

[Φως είναι ο Θεός, «χρυσόν», υπέρλαμπρο, απερίγραπτο στην έκλαμψή του, ανωτέρας φύσεως και αισθήσεως, πυκνότητας και φωτεινότητας σε αντιπαράθεση με το φως του ήλιου.

Το Φως αυτό, το Θείο και άυλο «πυρ» της μεταμορφώσεως, φωτίζει τον νου του ανθρώπου. Εις την πρώτην ξαφνική επίσκεψή Του, «τρέχει» εντός του νοός της κεφαλής ως ενέργεια υπό την αίσθησιν συνεχόμενης κυματοειδούς ροής, «μέλι» γλυκύτατον και απερίγραπτον με λέξεις στην αίσθηση του. 

Ως εκτυφλωτική λάμψη φωτός γίνεται αισθητόν με τους φυσικούς οφθαλμούς του ανθρώπου, καθώς εξέρχεται εκ του μετώπου... εις την ολοκλήρωσιν ταύτης διαδικασίας. Άλλοτε δε, οράται και με τα μάτια κλειστά.

Συνεργούντος του ανθρώπου, καθώς εκείνος συναινεί εις τον πόλεμον των παθών εφαρμόζοντας την ασκητική της ορθοδοξίας, υπο την καθοδήγηση έμπειρου πνευματικού οδηγού, χαρίζει νοερά ενέργειαν κυκλικώς περιστρεφομένη εν την καρδίαν. Ως καθαρτικόν εις τα πάθη του ενεργεί, τον διαπαιδαγωγεί, τον μεταμορφώνει ενεργώντας εις την νοερά ενέργεια του νου, της καρδίας, εις το σώμα και την ψυχή του καλεσμένου, και τον καθοδηγεί προς την αλήθεια και την γνώση του Θεού.]

«Δια της εκλάμψεως νοούμενη εμπειρία».

                                                                          

Οι γευόμενοι κατά χάριν Θεού κληρικοί, θεολόγοι, και μοναχοί ανάλογες εμπειρίες του Φωτός της Μεταμορφώσεως μπορούν να αναγνώσουν την αξία και γνησιότητα άλλων μαρτυριών, και να προσδιορίσουν το στάδιο της πνευματικής αλλοίωσης που συντελείται στόν μέτοχο της θεωτικής ενέργειας, του Φωτός του Θαβώρ.

[Η γνώση, τονίζει ο M. Βασίλειος, γίνεται «εν Πνεύματι». Πρέπει να εισέλθει κανείς μέσα στο άγιο Πνεύμα, μέσα στην θεία πραγματικότητα και άρα μέσα στην αλήθεια, για να έχει πράγματι αλήθεια και να μπορεί να την εκφράζει γνησίως.

Την αλήθεια, στην οποία πρέπει να εισέλθει ο θεολόγος, χαρακτηρίζει «άδυτα» και «απόρρητα», των οποίων «η θέα» είναι «απρόσιτος». Παρά ταύτα ο Θεός δεν αφήνει ανελέητο τον άνθρωπο. Όταν ζητάει αλήθεια, δηλαδή κάτι από τα «άδυτα», από την άπειρη αλήθεια, τον βοηθάει, του χαρίζει την παραπάνω κατάσταση. (Απόσπασμα από την πατρολογία του Στυλιανού Παπαδόπουλου, δεύτερος τόμος, σελ. 381-383).]

Εφόσον δεν δύναται να γνωρίζουμε εμπειρικώς τα ανωτέρω, μη μετέχοντες στις εμπειρίες Θεοπτείας των Πατέρων, του φωτός της μεταμορφώσεως, αν δεν μας προδίδει και δεν μας φανερώνει ο ίδιος ο Θεός μυστικώς, ως «λουομένους εντός του φωτός» της θεωτικής ενέργειας Του, στην όραση των μοναχών και κληρικών που βρίσκονται εις κατάσταση φωτισμού, μην θαρρούμε πως εχουμε θεραπευτεί, και διαθέτουμε μάλιστα και κρίση ανωτέρα από τους Θεόπτες Πατέρες της εκκλησίας.

Η όποια αποδοχή παρεκκλίσεων, διαστρεβλώσεων, και αλλαγών στο Δόγμα, οποιαδήποτε παραβίαση των ιερών κανόνων των Αποστόλων και Πάτερων όπως εκείνοι δια τις Θείας Αποκαλύψεως θέσπισαν, αποτελεί εκ μέρους μας σφάλμα μέγιστο με ολέθριες συνέπειες εις το παρόν και το μέλλον.

Έχομεν ανάγκην μιας πνευματικής επαναστάσεως.

Μιας επιστροφής στην γνήσια θεολογία του Άκτιστου Φωτός. Το Δόγμα μας έχει Εμπειρία, έχει βίωμα εν Αγίω Πνεύματι, υπερασπιζόμενοι αυτό Ομολογούμε Τριαδικό Θεό.

Η Εκκλησία ειναι το σώμα του Χριστού. Όταν αποκοπεί από την Κεφαλή της, που ειναι ο Χριστός ειναι ένα νεκρό σώμα. Τα ζωτικά της κύτταρα ειναι οι Πατέρες και οι Άγιοί της. Όταν απορρίπτει τα ίδια τα κύτταρα της νοσεί, αργοπεθαίνει. Αν δεν μπορούμε να το καταλάβουμε ειναι διότι στερούμαστε Αγιοπνευματικής Εμπειρίας Φωτισμού, και Θέωσης. Ζούμε τον στοχασμό, την ασθένεια του νοός.

Θεωρούμε άραγε εαυτούς πιο «κατάλληλους» από τους Αγίους απόστολους, τον Ιερό Χρυσόστομο,  τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, τον Μέγα Βασίλειο, τον Μέγα Αθανάσιο, τον Άγιο Γρηγόριο τον θεολόγο... και σιωπούμε στην όποια απόκλιση από αυτούς;

Ζούμε μια νέα εποχή όπου τα κύτταρα (Θεόπτες Πατέρες, και αγίους) τα απορρίπτουμε σταδιακά εν τη σιωπή. Αργότερα και τον ίδιο Τον Χριστό...

Αδελφοί Στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου Θεού.

Πιστεύω Κύριε και ομολογώ:

«Μὴ ἀποστρέψῃς τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τοῦ παιδός σου, ὅτι θλίβομαι· 

ταχὺ ἐπάκουσόν μου· πρόσχες τῇ ψυχῇ μου καὶ λύτρωσαι αὐτήν» 
(Ψαλμ. 68,18-19)

Συγγραφή κειμένου, Δημήτρης Ρόδης για Πνεύματος κοινωνία