Άγιος Συμεών o Νέος Θεολόγος ~ Ο επαναστάτης Του Χριστού

 ''Διότι αν ενωθείς με το φως εκείνο ολα θα στα διδάξει..''

Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος †
Ο επαναστάτης Του Χριστού

Ο Άγιος Συμεών o Νέος Θεολόγος (949-1042 μ.Χ.) υψώνεται με εξουσία και υπεροχή στη θεολογία πάνω από τους περισσότερους άλλους Πατέρες της Εκκλησίας. 

Αρκεί να θυμηθούμε πως στέκεται τρίτος στη σειρά, μαζί με τον Απόστολο Ιωάννη και τον Άγιο Γρηγόριο Ναζιανζινό, ως οι μόνοι τρεις “θεολόγοι” της Εκκλησίας· μια διάκριση που από μόνη της αναμφισβήτητα επιδεικνύει την απαράμιλλη εξουσία του στο δόγμα της Θεότητας.

Ο Άγιος Συμεών, όπως και ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός, ανακεφαλαιώνει τη θεολογία των Πατέρων των προηγούμενων γενεών. Όχι μόνο αναπτύσσει τις διδασκαλίες της Εκκλησίας της 1ης χιλιετηρίδας, αλλά τις επανατοποθετεί εκ νέου δυναμικά με το Άγιο Πνεύμα. Επαναβεβαιώνει την προσήλωση και την Πνευματική προσέγγιση στη θεολογία· κάτι που ήταν σχεδόν χαμένο και λησμονημένο από τον 8ο αιώνα, κάτω από την Αριστοτέλεια επιρροή. 

Η εκτενής ανάγνωση των προφητικών γραπτών της θεολογίας του είναι αναμφισβήτητα διορθωτική, για έναν τουλάχιστο λόγο· γιατί ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες των πιστών και της ίδιας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, η οποία σήμερα είναι παράλυτη εξαιτίας της πνευματικής της επιφανειακότητας και της στείρας τυπολατρίας. 

Το κήρυγμα του Αγίου Συμεών είναι ότι η τελειότης μπορεί να αποκτηθεί σε κάθε εποχή, και ότι η αγιότης είναι προνόμιο όλων των εποχών και όλων των ανθρώπων· διότι ποιός είναι εκείνος που θα πει πως το Άγιο Πνεύμα σταμάτησε να ενεργεί; Είναι επιτακτική λοιπόν η ανάγκη να ακούσουμε εκ νέου τι ο Άγιος Συμεών λέει στην Εκκλησία, ή μάλλον τι ο Χριστός λέει στην Εκκλησία Του...

Επιλεγμένες περικοπές και αποφθέγματα:

''Ἂν δεῖς κάποιον νὰ ἐνοχλεῖται ἀπὸ τὰ πάθη, μὴ μισήσεις τὸν ἀδελφό, μὰ τὰ πάθη ποὺ τὸν πολεμοῦν, κι ἂν τὸν δεῖς νὰ τυραννιέται ἀπὸ κακὲς ἐπιθυμίες, πιὸ πολὺ νὰ τὸν σπαχνισθεῖς, μὴ τυχὸν καὶ σὺ πειρασθεῖς...'' 

~ Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος

_____________________________

«Γίνωσκε, τέκνον, ὅτι οὔτε νηστείᾳ, οὔτε ἀγρυπνίᾳ, οὔτε κόπῳ σωματικῷ, οὔτε τινί ἑτέρῳ τῶν δεξιῶν πράξεων χαίρει ὁ Θεός καί ἐμφανίζεται, εἰ μή ταπεινῇ τε καί μόνῃ ἀπεριέργῳ καί ἀγαθῇ ψυχῇ καί καρδίᾳ...». 

~ Οσίου Συμεὼν του Νέου Θεολόγου, Λόγος ΙΣΤ΄

_______________________________________

«Μάθετε καλά, αδελφοί, το αληθές εκτύπωμα της σφραγίδας του Χριστού. Αναγνωρίστε, οι πιστοί, τις ιδιότητες του χαρακτήρα της. Μία πραγματική σφραγίδα υπάρχει, η έλλαμψη του Πνεύματος, αν και πολλές είναι οι όψεις των ενεργειών της και πολλά τα γνωρίσματα των αρετών της…

Και όπου υπάρχει απαύγασμα φωτός, εκεί υπάρχει χορηγία όλων των καλών και η σφραγίδα του Αγίου Πνεύματος φυτεμένη στην καρδιά…

Αν όμως δεν λάβαμε ακόμη τον Χριστό ή τη σφραγίδα Του και δεν διακρίνουμε τα προαναφερθέντα σημεία μέσα μας, αλλά αντίθετα μάλλον ζει μέσα μας ο δόλιος κόσμος και εμείς ζούμε δυστυχώς σ’ αυτόν… 

είμαστε πραγματικά ελεεινοί και πανάθλιοι και ξένοι προς την αιώνια ζωή και τη Βασιλεία των ουρανών, μη έχοντας αποκτήσει μέσα μας τον Χριστό, αλλά έχοντας μέσα μας τον κόσμο ζωντανό, αφού μέσα σ’ αυτόν ζούμε και τα γήινα σκεπτόμαστε.»

(Κατηχητικός Λόγος 2:13)

______________________

«Δεν ήρθα για να κρίνω τον κόσμο, αλλά για να σωθεί ο κόσμος μέσω Εμένα… έστειλε ο Θεός τον Υιό Του τον κόσμο, ώστε καθένας που πιστεύει σ’ Αυτόν να μην χαθεί, αλλά να έχει ζωή αιώνια» (Ιωάννης 3:16). Επομένως, όποιος πιστεύει αυτά με όλη την καρδιά του, και είναι βέβαιος ότι ο Χριστός δεν ήρθε για να κρίνει αλλά για να σώσει, και όχι από τα έργα, ή τους κόπους και τους ιδρώτες, αλλά με μόνη την πίστη σ’ Αυτόν, πες μου, πώς άραγε δεν θα Τον αγαπήσει με όλη την ψυχή του και με όλη τη διάνοιά του;

Γι’ αυτό όλοι οι τελειοποιημένοι στην αγιοσύνη και στην αρετή δωρεάν σώθηκαν και όχι από έργα δικαιοσύνης· και όχι μόνο αυτοί, αλλά και οι μετέπειτα τελειοποιημένοι έτσι θα σωθούν. Επειδή όμως «όχι από τα έργα του νόμου, για να μην καυχηθεί κανείς» (Εφεσίους 2:9), σύμφωνα με τον θείο Απόστολο Παύλο, γίνεται η σωτηρία στους πιστούς, δεν πρέπει να στηριζόμαστε καθόλου στα έργα· στις νηστείες, λέω, και στις αγρυπνίες, ή στο να κοιμάται κανείς στο πάτωμα και στην πείνα και τη δίψα, στο να καθηλώσουμε με σίδερα το σώμα, το να ταλαιπωρούμαστε με τρίχινα ενδύματα.

Αυτά δεν έχουν καθόλου ισχύ, αφού πολλοί και από τους κακούργους και φτωχούς, ενώ υπέστηκαν αυτά, έμειναν οι ίδιοι, αφού δεν άφησαν την κακία τους ούτε έγιναν ανώτεροι από την κακία τους. Βέβαια σε μερικούς συμβάλλουν και αυτά και σύρουν το σώμα στην ταπείνωση, ή μάλλον στην αδυναμία και ασθένεια.

Όμως, δεν ζητά αυτό μόνο ο Θεός, αλλά πνεύμα συντετριμμένο και καρδιά συντετριμμένη και ταπεινωμένη ποθεί· και επιθυμεί την καρδιά μας να λέει σ’ Αυτόν με καταβεβλημένο φρόνημα: 

«Ποιος είμαι εγώ, Κύριέ μου, Δεσπότη και Θεέ, που κατήλθες και ενσαρκώθηκες και πέθανες για μένα, να με απαλλάξεις από το θάνατο και τη φθορά και να με καταστήσεις κοινωνό και μέτοχο της δόξας και Θεότητάς Σου;»

Όταν πράγματι φτάσεις σε τέτοια κατάσταση, κατά τις αφανείς κινήσεις της καρδιάς σου, ευθύς αμέσως θα βρεις Αυτόν να σε αγκαλιάζει μυστικά, να σε καταφιλά, και να σου χαρίζει Πνεύμα ευθύ στα έγκατά σου, Πνεύμα ελευθερίας και άφεσης των αμαρτημάτων σου· και όχι μόνο αυτό, αλλά και να σε καταστεφανώνει με τα χαρίσματά Του και να σε καθιστά ένδοξο, αποτελειώνοντάς σε με τη σοφία και τη γνώση.»

(Ηθικός Λόγος 8:1,7-8)
___________________

''Ὅτι ὁ πόθος καί ἡ πρός Θεόν ἀγάπη ὑπερβαίνει πᾶσαν ἀγάπην καί πάντα πόθον ἀνθρώπινον˙ βαφείς δέ ὁ νοῦς τῶν καθαιρομένων ἐν τῷ φωτί τοῦ Θεοῦ ὅλος θεοῦται καί νοῦς ἐκεῖθεν χρηματίζει Χριστοῦ.''

( Οσίου Συμεὼν του Νέου Θεολόγου Λόγος ΛΘ’)
________________________________________ 

''Να ικετεύεις το Θεό με προσευχές και δάκρυα, να σου στείλει οδηγό απαθή και Άγιο... Αλλά και συ ο ίδιος να μελετάς τις θείες γραφές, και μάλιστα τα πρακτικά συγγράμματα των Αγίων Πατέρων...

για να αντιπαραβάλεις σε αυτά τη διδασκαλία, και τις πράξεις του Διδασκάλου, και γέροντα σου, βλέποντάς τες όπως σε καθρέπτη και εξετάζοντάς τες...

Και όσα είναι σύμφωνα με τις γραφές, να τα εγκολπώνεσαι και να τα κρατάς στο νου σου, τα νόθα όμως και ξένα, να τα διακρίνεις, και να τα απορρίπτεις για να μην πλανηθείς... Γιατί νά ξέρεις, πολλοί πλάνοι καί ψευδοδιδάσκαλοι υπάρχουν σήμερα.''

∽ Ὅσιος Συμεών Νέος Θεολόγος (Πρακτικά καί θεολογικά κεφάλαια)

____________________________________________

 
«Διὰ τοῦτο ἀνάγκη εἶναι νὰ ἰατρευθῆ ἡ ἀσθένειά μας ἀπὸ τὸν Χριστόν, ὅπου ἦλθεν εἰς τὴν γῆν μόνος ἰατρὸς ἀληθινός, διὰ νὰ ἰατρεύση τὰς ἀσθενείας μας, διὰ τὰς ὁποίας ἁμαρτάνομεν. »

(ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΤΑ ΕΥΡΙΣΚΟΜΕΝΑ)

________________________________________________________ 

Διαβάστε τὸν βίο τοῦ Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου: Ὁ Ἅγιος θέλει νὰ φύγει ἀπὸ ἡγούμενος καὶ καλεῖ τὸν νέο ἡγούμενο καὶ ὅλη τὴν ἀδελφότητα καὶ τοὺς δίνει συμβουλές... Στὸ τέλος τί τοὺς λέει;

Ἂν καὶ αὐτὸς σὰν ἄνθρωπος κάνει κάτι ποὺ δὲν συμφωνεῖ μὲ τὴν Ἐκκλησία, μὲ αὐτὰ ποὺ διδάσκει ἡ Ἐκκλησία, τότε προσωρινὰ νὰ κάνετε ὑπακοὴ καὶ οἱ γεροντότεροι νὰ πᾶνε νὰ τὸν ποῦνε νὰ κάνει διόρθωση. Καὶ ἂν δὲν κάνει διόρθωση, ὄχι μόνο σὲ αὐτὸν νὰ μὴ κάνετε ὑπακοὴ ἀλλὰ οὔτε καὶ σὲ Ἄγγελο ἐξ οὐρανοῦ, ἂν ἔρθει νὰ σᾶς τὸ πεῖ...

Αὐτὰ εἶναι τα λόγια τοῦ Ἁγίου Συμεὼν τοῦ Νέου Θεολόγου...

~ Γέρων Γαβριὴλ ο Αγιορείτης

(Πότε δικαιολογεῖται ἡ ἀνυπακοὴ εἰς τοὺς πνευματικούς)

______________________________________________

''Εἶσαι ἥλιος κρυμμένος γιά ὅλη τήν ἀνθρωπινη φύση κι ἀνατέλλεις στούς δικούς σου, κι αὐτοί σέ βλέπουν κι ἀνατέλλουν σ΄ ἐσένα, ὅσοι ἦταν πρῶτα στό σκοτάδι, πόρνοι, μοιχοί καί ἄσωτοι, ἁμαρτωλοί, τελώνες. Ὅταν μετανοιώσουν γίνονται γιοί τοῦ Θείου σου φωτός...''

~ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος Ὕμνος Ε΄

_____________________________________

Πίστη εἶναι νά πεθάνει κανείς γιά τὸ Χριστὸ καί γιά χάρη τῆς ἐντολῆς Του, πιστεύοντας ὅτι ὁ θάνατος αὐτὸς θά τοῦ γίνει πρόξενος Ζωῆς.

~ Άγιος Συμεών ο νέος Θεολόγος

154 Πρακτικά και θεολογικά κεφάλαια

_________________________________

''Ἐλεημοσύνη δέν εἶναι μόνο τό νά δίνουμε χρήματα, ἀλλά κυρίως ἡ πνευματική ἐλεημοσύνη.. ἡ βοήθεια γιά τήν σωτηρία τοῦ πλησίον, καί ἡ ἀληθινή ἐν Χριστῷ ἀγάπη καί εὐσπλαχνία...''

~ Ἅγιος Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος

Τά εὑρισκόμενα, Λόγος ἑβδομηκοστός

__________________________________

«Πολλοί ἐννοοῦν τήν πτώση σήμερα ὡς ἠθική πτώση, ἐνῶ ὅταν μιλάη ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος γιά πτώση δέν ἐννοεῖ ἠθική πτώση, διότι δέν ἔχει ἠθική ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος.

Ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος εἶναι ἀσκητής. Διδάσκει ἀσκητική κι ὄχι ἠθική καί σκέφτεται ἀσκητικά καί ὄχι ἠθικά. Ἐννοεῖ ὅτι ἔχουν γίνει τώρα Ἐπίσκοποι ἄνθρωποι πού δέν ἔχουν νοερά προσευχή. Αὐτό ἐννοεῖ. 

Γι’ αὐτό εἶναι σάν τούς παλαιοτέρους λαϊκούς, πού δέν εἶχαν ἀκόμα νοερά προσευχή, πού ἦσαν νεοφώτιστοι, ἀλλά ὄχι φωτισμένοι ἀκόμα».

Ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος ὁμιλεῖ γιά θέωση καί ὄχι γιά μιά ἠθική.

«Ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος, λέει, γιά νά γίνη κανείς Δεσπότης, ἔπρεπε τήν θεολογία νά τήν κάνη βίωμα. Τώρα τό διαβάζουμε αὐτό καί νομίζουμε ὅτι θέλει νά πῆ ὅτι κάνοντας βίωμα τήν θεολογία, σημαίνει ὅτι γινόμαστε καλά παιδιά. Ὅσοι τά βλέπουν σήμερα αὐτά ταυτίζουν τό βίωμα τῆς θεολογίας μέ τήν ἠθική. Ναί, ἀλλά τό βίωμα δέν εἶναι ἠθική. Τό βίωμα τῆς θεολογίας εἶναι ἡ νοερά προσευχή καί ἡ θέωση, ὄχι ἡ ἠθική». 

«Ἐπίσης, ὅταν κάνη λόγο ὁ ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος γιά τό ὅτι οἱ Κληρικοί ἔχουν ἐκπέσει, δέν ἐννοεῖ ἁπλῶς τά ἠθικά παραπτώματα, ἀλλά ὅτι ἔχασαν αἰσθητῶς τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Δέν ἐννοεῖ ὁ Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος ὅτι οἱ παπάδες καί οἱ δεσποτάδες ἔχουν γίνει ἀνήθικοι, παλιάνθρωποι μουντζουρωμένοι κ.ο.κ.»

Ἡ ἠθική ~ ''Εμπειρική δογματική'' - π. Ιωάννου Ρωμανίδη
__________________________________________________

''Ένα βράδυ λοιπόν, πού ήταν όρθιος κι έλεγε το « Ο Θεός ιλάσθητί μοι τώ αμαρτωλώ» με το νου μάλλον παρά με το στόμα, έξαφνα φανερώθηκε πλούσια από ψηλά μια έλλαμψη θεϊκή και γέμισε από φως όλο τον τόπο και ο νέος αγνόησε και λησμόνησε...

αν βρισκόταν μέσα σε σπίτι η αν ήταν κάτω από στέγη, γιατί παντού έβλεπε μόνο φως και δεν ήξερε μήτε αν πατούσε στη γη.

Ούτε φόβο είχε μήπως πέσει, ούτε καμία φροντίδα του κόσμου, ούτε τίποτε άλλο από όσα ταιριάζουν σε ανθρώπους πού έχουν σώμα περνούσε από το λογισμό του. Αλλά μένοντας τελείως μέσα στο άϋλο φως, του φαινόταν πώς έγινε και αυτός φως και λησμόνησε όλο τον κόσμο κι ήταν όλος γεμάτος από δάκρυα κι από ανέκφραστη χαρά και αγαλλίαση. 

Και ύστερα από τούτο ανέβηκε ο νους του στον ουρανό κι εκεί είδε άλλο φως λαμπρότερο από το γύρω του· και κοντά σ΄ εκείνο το φως του φάνηκε να στέκεται ο άγιος και ισάγγελος εκείνος γέροντας πού του έδωσε, όπως είπαμε, την εντολή και το βιβλίο. 

Αυτά έγιναν όπως ο Θεός γνωρίζει, ο οποίος και τα πραγματοποίησε για λόγους πού μόνο Εκείνος ξέρει, ενώ ο νέος δεν έκανε τίποτε περισσότερο από όσα ακούσατε, πλην είχε ορθή πίστη και αδίστακτη ελπίδα...''

''Λόγος περί πίστεως'' ~ Άγιος Συμεών ο νέος θεολόγος

______________________________________

«Ο άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος μιλώντας σε μοναχούς παρουσιάζει εναργώς αυτήν την αλήθεια. Τα Μοναστήρια, όπως γνωρίζουμε από την Ορθόδοξη Παράδοση, είναι κυρίως Νοσοκομεία. Θα μπορούσα καλύτερα να ισχυρισθώ ότι είναι ιατρικές σχολές. Ως ασθενείς θεραπευόμαστε και εν συνεχεία μαθαίνουμε τον τρόπο και την μέθοδο της θεραπείας. Γι’ αυτό παλαιά η Εκκλησία ελάμβανε από τα Μοναστήρια, που είναι ιατρικές σχολές, τους ιερείς για να τους τοποθετήση στην σκοπιά του επισκόπου.

Ο Καθηγητής π. Ιωάννης Ρωμανίδης που ενδιέτριψε στο θέμα αυτό γράφει για την απώλεια της Ορθοδόξου αυτής Παραδόσεως: 

«Με την πάροδον του χρόνου, όμως, δεν ευρίσκοντο πάντοτε και παντού θεούμενοι ή και φωτισμένοι δι’ εκλογήν και χειροτονίαν εις επισκόπους και πρεσβυτέρους. Και αν υπήρχον, δεν τους ήθελον πάντοτε οι εκλέκτορες. Πολλάς φοράς επροτιμώντο οι απλώς ηθικοί και καλοί, αλλά χωρίς να είναι κάτοχοι της παραδοσιακής θεραπευτικής αγωγής του φωτισμού και της θεώσεως.

Εμφανίζονται δηλαδή επίσκοποι, που εις προτέραν εποχήν θα ήσαν απλώς λαϊκοί, αφού δεν είχον το Άγιον Πνεύμα προσευχόμενον μέσα εις την καρδίαν των αδιαλείπτως. Έτσι εξηγεί τα πράγματα ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος.

Ο Άγιος Συμεών προεκάλεσεν επανάστασιν κατά της καταστάσεως που περιέγραψε, με αποτέλεσμα να επανέλθη εις το κέντρον της Ορθοδοξίας η θεραπευτική αποστολή της Εκκλησίας και να καταλάβη πάλιν την Ιεραρχίαν ο Πατερικός ησυχασμός, όπως προβλέπει ο Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης...»

Ο Ορθόδοξος θεραπευτής, ''Ορθόδοξη ψυχοθεραπεία'' ~  Μητρ. Ναυπάκτου, Ιερόθεος

____________________________________________________

Όσιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος †

Ο επαναστάτης Του Χριστού

Επεξεργασία κειμένου: Δημήτρης Ρόδης για pneumatoskoinwnia.blogspot.gr

Πηγές: Άγιος Συμεών, hristospanagia.gr, acapus.com, orthodoxfathers.com